Λάδι καρύδας, ναι ή όχι;

Λάδι καρύδας (coconut oil )


Παραδοσιακά είναι στοιχείο της κουζίνας των χωρών της Ασίας και της Δυτικής Αφρικής. Σήμερα χρησιμοποιείται παγκοσμίως στη βιομηχανία των τροφίμων, επειδή δεν ταγκίζει εύκολα και είναι ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες , ενώ παράλληλα έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος στην σπιτική κουζίνα καθώς από πολλούς θεωρείται ένα σούπερ τρόφιμο. Τι ισχύει τελικά;


Διατροφικά στοιχεία


Coconut oil, nutrition info
Πηγή διατροφικών στοιχείων SELF Nutrition Data
Το λάδι της καρύδας παράγεται είτε από το νωπό είτε από τον αποξηραμένο πυρήνα του καρπού του κοκκοφοίνικα.  Ανάλογα με την επεξεργασία που θα υποστεί μέχρι να παραχθεί το τελικά προϊόν διακρίνουμε το ραφιναρισμένο λάδι καρύδας και το παρθένο λάδι καρύδας. Ακόμα μια τρίτη κατηγορία είναι το RDB (Refined, bleached, and deodorized) λάδι καρύδας, το οποίο έχει επεξεργαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να χάσει τη χαρακτηριστική γεύση και το άρωμα του. Αυτή η τελευταία κατηγορία χρησιμοποιείται περισσότερο στη βιομηχανία τροφίμων.

Έχει χαμηλό σημείο τήξης, δηλαδή υγροποιείται στους 24οC. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι είναι εξίσου πιθανό να το βρούμε στο μαγαζί είτε σε στερεή είτε σε υγρή μορφή ανάλογα με την θερμοκρασία της συγκεκριμένης ημέρας. Επίσης σημαίνει ότι τα τρόφιμα που περιέχουν το λάδι καρύδας μπορεί να λιώνουν εύκολα. Για να αποφευχθεί αυτό το πρόβλημα, ορισμένα λάδια καρύδας περνούν μία διαδικασία που λέγεται υδρογόνωση, επιτρέποντάς της να μένει στη στερεή της μορφή ακόμα και σε υψηλότερες θερμοκρασίες.

Είναι πλούσιο σε θερμίδες όπως και κάθε άλλο έλαιο. Είναι φτωχό σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.Δεν περιέχει χοληστερόλη. Παρατηρούμε όμως την υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη  (βλ συγκριτικό πίνακα παρακάτω). Τα κύρια λιπαρά οξέα του είναι το λαυρικό οξύ και μυριστικό οξύ .


fatty acids in coconut oil , butter, palm oil, olive oil, corn oil , sunflower oil etc

Καθώς τα κορεσμένα λιπαρά θεωρούνται υπαίτια για την πρόκληση καρδιαγγειακών νοσημάτων, στο παρελθόν η επιστημονική κοινότητα το είχε χαρακτηρίσει ανθυγιεινό και απέτρεπε το κοινό από τη χρήση του, ακόμα και σε χώρες που ήταν ήδη παραδοσιακό στοιχείο της διατροφής λχ Γκάνα, Σρι Λάνκα κλπ

Ωστόσο φαίνεται ότι αυτή η άποψη για το λάδι της καρύδας έχει πλέον ανατραπεί.

Καταρχάς το μεγαλύτερο μέρος των κορεσμένων λιπαρών που περιέχει είναι λιπαρά οξέα μέσης αλύσου (medium chain fatty acids-MCFAs), όπως είναι το λαυρικό οξύ. Αυτό που διαφοροποιεί τα MCFAs  είναι ο τρόπος που μεταβολίζονται από τον οργανισμό. Δεν συμμετέχουν στην παραγωγή κακής χοληστερόλης, όπως τα αδελφάκια τους , τα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου, και δεν αποθηκεύονται ως λίπος. Και όχι μόνο αυτό, αλλά φαίνεται ότι το λάδι καρύδας μπορεί να ανεβάζει τα επίπεδα της HDL, δηλαδή της καλής χοληστερόλης, στο αίμα. Συνεπώς όχι μόνο δεν αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα αλλά αντίθετα πιθανόν να τον μειώνει.

Ακόμα γίνονται πολλές έρευνες για τις υπόλοιπες προστατευτικές ιδιότητες που μπορεί να έχει το λάδι της καρύδας στην ανθρώπινη υγεία, όπως η πρόληψη και διαχείριση της νόσου του Αλτσχάιμερ, η διαχείριση του διαβήτη , η απώλεια βάρους αλλά και η προστασία από ιούς.

Με αφορμή αυτή τη φρέσκια ματιά, πολλοί "διατροφικοί γκουρού" προτείνουν την αντικατάσταση όλων των ελαίων της καθημερινής διατροφής με το λάδι καρύδας.  'Όμως δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι οι έρευνες δεν έχουν καταλήξει ακόμα σε οριστικά συμπεράσματα, συνεπώς αυτές οι δηλώσεις είναι πρόωρες.  Επιπλέον το λάδι καρύδας εξακολουθεί να αποδίδει πολλές θερμίδες, οπότε έτσι κι αλλιώς χρειάζεται σύνεση ως προς την ποσότητα που μπορεί να καταναλώσει κάποιος μέσα στη μέρα.

Νομοθεσία ΕΕ


Είναι υποχρεωτική η αναγραφή της παρουσίας του λαδιού καρύδας, όπως και κάθε άλλου ελαίου, στην ετικέτα, βάσει του κανονισμού αριθ. 1169/2011. Στην περίπτωση που το τρόφιμο περιέχει πολλούς διαφορετικούς τύπους ελαίων, τότε μπορεί να μπει πρώτα η φράση φυτικά έλαια και στη συνέχεια να ακολουθήσουν τα ονόματα των ελαίων αυτών κατά σειρά βάρους.

Άλλες χρήσεις


Το λάδι καρύδας δεν το συναντάμε μόνο στην κουζίνα. Χρησιμοποιείται ευρέως στην βιομηχανία καλλυντικών για την παραγωγή σαπουνιών και προϊόντων περιποίησης σώματος . Επιπλέον είναι πολύ δημοφιλές υλικό στην παρασκευή σπιτικών καλλυντικών όπως μάσκες προσώπου και μαλλιών, ενυδατική κρέμα σώματος, προϊόντα ντεμακιγιάζ και απολέπισης κλπ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι έρευνες έχουν επιβεβαιώσει τις αντιμικροβιακές του ιδιότητες στο δέρμα.

Ακόμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βιοκαύσιμο και ως λιπαντικό μηχανημάτων.

Συμπέρασμα


Τελικά ναι ή όχι; Η υπογράφουσα απαντά ίσως. Δεν είναι το επικίνδυνο τρόφιμο που νομίζαμε, και πολύ πιθανό να έχει ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία. Από την άλλη ακόμα δεν έχουν οριστικοποιηθεί τα αποτελέσματα των ερευνών. Είναι διαφορετική η δοκιμή στο εργαστήριο από την εφαρμογή στην πράξη.  Επιπλέον στη χώρα μας έχουμε ήδη ένα έλαιο με αποδεδειγμένες ευεργετικές ιδιότητες, το ελαιόλαδο, το οποίο είναι διαθέσιμο τόσο σε ποσότητα όσο και σε τιμή -τουλάχιστον σε σχέση με το λάδι καρύδας. Παρ΄όλα αυτά αν κάποιος επιθυμεί να εντάξει στη διατροφή του το λάδι καρύδας δεν υπάρχει πρόβλημα, φτάνει να είναι συνετός με την ποσότητα (όπως ισχύει για όλα τα έλαια άλλωστε). Να προτιμήσει το παρθένο λάδι καρύδας, που διατηρεί καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά του.

Τέλος να επισημάνουμε οτι δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε κανένα τρόφιμο -έστω κι αν χαρακτηρίζεται ως σούπερ τρόφιμο - για να σώσει την υγείας μας.  Η καλή υγεία προέρχεται από συνολικές αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής.


Coconut trees
Κοκκοφοίνικες Πηγή εικόνας


Σχετικοί σύνδεσμοι

  1. Coconut oil - Wikipedia
  2. COCONUT OIL: NON-ALTERNATIVE DRUG TREATMENT AGAINST ALZHEIMER´S DISEASE. Nutricion Hospitalaria 
  3. Coconut oil and palm oil's role in nutrition, health and national development: A review - Ghana Medical Journal 
  4. Effects of dietary coconut oil on the biochemical and anthropometric profiles of women presenting abdominal obesity. - Springer 
  5. Is coconut oil healthy? CNN 
  6. Is coconut oil healthy: an overly complex answer to an overly-simplified question - Smartnutrition.ca
  7. Lauric acid - Wikipedia 
  8. Novel antibacterial and emollient effects of coconut and virgin olive oils in adult atopic dermatitis.- OvidInsights
  9. The role of dietary coconut for the prevention and treatment of Alzheimer's disease: potential mechanisms of action - British Journal of Nutrition
  10. Vegetable oil, coconut Nutrition facts and Calories - SELF Nutrition  Data



λέξεις κλειδιά:  λάδι καρύδας, λαδι καρυδασ, coconut oil , coconutoil, καρύδα, καρυδα, karida, carida, κοκκοφοίνικας, κοκοφοινικας, καρυδέλαιο, Ασία, Αφρική, Σρι Λάνκα, Γκάνα



Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ζέα

Προϊόντα-απάτη: πως τα να ξεχωρίσεις

Ακμή και διατροφή